White Card ပယ္ဖ်က္မႈ အေၾကာင္း ရွင္းလင္းခ်က္
၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၁ ရက္စြဲျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးက အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္ ၁၉/၂ဝ၁၅ ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ တြင္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ သက္တမ္းသတ္မွတ္ျခင္း၊ သက္တမ္းကုန္ဆုံး သည့္ လက္မွတ္မ်ားအပ္ႏွံေရး စိစစ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္ ေပးအပ္ျခင္း စသည့္ အခ်က္မ်ားပါဝင္ပါသည္။
အမ်ားျပည္သူစိတ္ဝင္စားေနသည့္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္အေၾကာင္း ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ဥပေဒအႀကံေပးအဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ဦးစစ္ေအး၊ အၿငိမ္းစားသံအမတ္ႀကီး ဦးလွေမာင္ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္တို႔၏ အျမင္ မ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ေမး။ ။ အမ်ားျပည္သူစိတ္ဝင္စားေနတဲ့ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္အေၾကာင္း ကို ရွင္းျပေပးပါ။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ။ ။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ဆိုတာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ေရးနည္းဥပေဒ၂(င) မွာပါတဲ့ သက္ေသခံလက္မွတ္အစား ထုတ္ေပးထားတဲ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကာလအပိုင္း အျခားတစ္ခုသာလွ်င္ အတည္ျဖစ္တဲ့ မည္သူျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသခံလက္မွတ္ကို ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္လို႔ ေခၚတာပါ။
ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ရဲ႕ တကယ့္တရားဝင္အေခၚအေဝၚကေတာ့Temporary Identity Certificate လို႔ ေခၚတာပါ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဒီကတ္ျပားရဲ႕အေရာင္က အျဖဴေရာင္ေလးျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အမ်ားက white card လို႔ သုံးႏႈန္းေခၚေဝၚၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ဥပေဒနဲ႔အညီ ထုတ္ေပးထားတာပါ။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံ တင္ေရးနည္းဥပေဒ ၁၃-၁(ဂ)မွာ ပါတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္အတိုင္း တရားဥပေဒနဲ႔အညီ တရားဝင္ထုတ္ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကတ္ျပားကို ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့သူ ေတြက ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္နယ္ေျမအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္တယ္လို႔ သက္ေသခံႏိုင္တယ္လို႔လည္း ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဘယ္လိုကတ္ျပားမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္ တရားဝင္ကတ္ျပားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ကို ကိုင္ေဆာင္ျခင္း မရွိေသးသူေတြ၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ စိစစ္ဖို႔က်န္ေနတဲ့သူေတြ၊ ေနာက္တစ္ခုက ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ အေထာက္အထားေတြ တင္ျပဖို႔အခက္အခဲရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားအရည္အခ်င္း သတ္မွတ္မႈမျပဳႏိုင္ေသးတဲ့သူေတြနဲ႔ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံျခားသားမွတ္ပုံတင္ေရးအက္ဥပေဒမွာပါတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား ေတြ ကိုင္ေဆာင္ရမယ့္ မွတ္ပုံတင္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ကိုင္ေဆာင္ခြင့္မရွိေသးတဲ့ သူေတြ၊ ဒီလိုလူမ်ိဳးေတြကို ယာယီသက္ေသခံကတ္ျပားလက္မွတ္ ထုတ္ေပးထား တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကတ္ျပားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သက္တမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ရွိပါတယ္။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ေရးနည္းဥပေဒ ၁၃-၃ မွာဆိုရင္ သက္ေသခံလက္မွတ္ အတည္ျဖစ္တဲ့ကာလကို ရက္အားျဖင့္ ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ႏိုင္တယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်င္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲေတာ့ ဒီကတ္ျပားကို ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရး အစိုးရ လက္ထက္မွာစၿပီး ထုတ္ေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီတုန္းက ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ စိစစ္ၿပီးလို႔ရွိရင္ ဒီကတ္ျပားသက္တမ္းကုန္ၿပီလို႔ ဆိုခဲ့ပါ တယ္။ အစိုးရသက္တမ္းအဆက္ဆက္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ သက္တမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကလည္း ရွိခဲ့ၿပီးသားပါ။ ဥပေဒအရ အတည္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ျပည့္ၿပီးတဲ့ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္တဲ့သူေတြက မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြအရ တိတိ က်က် ေျပာရင္ ၅ သိန္း ၉ ေသာင္း ၁၆ ေယာက္ရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳးေတြပါပါတယ္။ အိႏၵိယလူမ်ိဳးေတြ ပါပါတယ္။ ပါကစၥတန္လူမ်ိဳး၊ တ႐ုတ္ လူမ်ိဳးေတြ ပါပါတယ္။ နယ္စပ္ေဒသမွာေနတဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြလည္း ပါၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆိုေတာ့ နယ္ေျမခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ အခါ အသြင္သဏၭာန္တို႔၊ ဘာသာစကားတို႔၊ ႐ုပ္ရည္တို႔ တူတဲ့အခါမွာ ခြဲျခားဖို႔ ခက္ေနေသးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ စိစစ္ဖို႔ခက္ေနေသးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဒီေန႔အထိ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ရည္ရြယ္ ခ်က္ကိုလည္း သိပါရေစ။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ။ ။ ဒါကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အားျဖည့္ေပးတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုပါ။ အခု ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ ေက်ာ္ၾကာတဲ့အထိ အခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္မႈမရွိပါဘူး။ အခုလက္ရွိအေျခအေနကေတာ့ အားလုံးသိတဲ့အတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ လုပ္ေနတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရသစ္ တာဝန္ယူၿပီးေလးလအၾကာမွာ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁ ရက္ကစၿပီး မိုးပြင့္စီမံခ်က္ နဲ႔ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလုံးမွာ one stop service ေျဖေလွ်ာ႔တဲ့နည္းနဲ႔ ကြင္းဆင္းေဆာင္ ရြက္ေပးတာ အခုဆိုရင္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွာ အဆင့္ ၇ ထိ ၿပီးပါၿပီ။ အခုဆိုရင္ ျပည္သူ ၄ ဒသမ ၂ သန္းေလာက္ကို ကတ္ျပားထုတ္ေပးၿပီးပါၿပီ။ အိမ္ေထာင္စုဝင္ လူဦးေရစာရင္းဆိုရင္ ခုနစ္သိန္းေလာက္ ထုတ္ေပးၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ေတြက လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ကတည္းက ထုတ္ ထားတဲ့လူေတြ အစစ္မခံတာရွိတယ္။ ပုန္းေရွာင္ေနတာရွိတယ္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္မႈမရွိတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြက ၾကန္႔ၾကာေနတယ္။ မိုးပြင့္စီမံခ်က္နဲ႔ ကြင္းဆင္းၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြကို လုပ္ေပးသလို ေသြးေႏွာေတြ ကိုလည္း ႐ုံးမွာလုပ္ေပးတယ္။ ကြင္းဆင္းၿပီး လုပ္ေပးလို႔မရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာနဲ႔ အေထာက္အထားနဲ႔ စိစစ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္လုံျခံဳေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္တဲ့လူေတြဆိုရင္လည္း ခ႐ိုင္အဆင့္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ျပည္နယ္အဆင့္၊ ဗဟိုအဆင့္လုပ္ငန္းစိစစ္ေရးအဖြဲ႕ေတြဖြဲ႕ၿပီး စနစ္တက် စိစစ္ေပးတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္ထိ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမရွိတဲ့ သူေတြ က်န္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ျပည့္ျပည့္ဝဝ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေအာင္ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ကို ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးငွာ ျပည္သူေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္နဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ေပးတာပါ။ေမး။ ။ အဲဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာထဲမွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးရက္ကို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔လို႔ သတ္မွတ္ထားၿပီးေတာ့ သက္တမ္းကုန္ဆုံးတဲ့ လက္မွတ္မ်ားအပ္ႏွံျခင္းကို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး အပ္ႏွံေဆာင္႐ြက္ရမယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။ ၾကားကာလ ႏွစ္လအတြင္းမွာ အခ်ိန္လုံေလာက္မႈ ရွိပါ့မလားဆိုၿပီး ျပည္သူအခ်ိဳ႕က ေျပာေန ၾကတဲ့အေပၚမွာ သုံးသပ္ေပးပါဦး။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ။ ။ တကယ္ေတာ့ အခ်ိန္က လုံလုံေလာက္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံ တင္ေရးနည္းဥပေဒမွာဆိုရင္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ သက္တမ္းကုန္ဆုံးၿပီး ခုနစ္ရက္အတြင္းမွာ ျပန္လည္အပ္ႏွံရမယ္လို႔ ဥပေဒမွာ ပါရွိပါတယ္။ အခု ႏွစ္လဆိုတဲ့အခ်ိန္က လုံလုံေလာက္ေလာက္ရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ေနထိုင္သူေတြအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ကစီစဥ္ေပးတဲ့ အေခ်ာေမြ႕ဆုံးကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ ဥပေဒအႀကံေပးေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအေနနဲ႔ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအေပၚမွာ သုံးသပ္ေပးပါဦး။
ဦးစစ္ေအး။ ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေနအထားကိုျပန္ၾကည့္ရင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဘက္မွာ လူဦးေရသန္းေပါင္း ၁၂ဝဝ ေက်ာ္ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတ ႏိုင္ငံရွိပါတယ္။ အေနာက္ဘက္မွာ လူဦးေရသန္း ၁ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိတဲ့ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံရွိပါတယ္။ အေနာက္ေတာင္ဘက္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ယွဥ္လိုက္ရင္ လူဦးေရ သုံးဆေလာက္မ်ားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံရွိပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ျပည္ပက တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္တဲ့ကိစၥေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ဆိုတာ အဓိကေတာ့ ဥပေဒရဲ႕ issue ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုေျပာရရင္ ႏိုင္ငံတကာက ဒီကိစၥဟာ(Human Right) လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥလို႔ ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ တကယ္ ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕state security အတြက္ အင္မတန္အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးမတိုင္ခင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး လတ္တေလာျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား အက္ဥပေဒဆိုတာ ျပ႒ာန္းလိုက္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီးကိုယ္တိုင္ စတင္ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြအကုန္လုံး ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး အျငင္းပြားခဲ့တာရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံ့အတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ဥပေဒတစ္ခုကို ျပ႒ာန္း သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြက ဥပေဒျပ႒ာန္းတဲ့ background ေတြ ျဖစ္ပါ တယ္။
၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ေရးဥပေဒျပ႒ာန္း ၿပီး ၁၉၅၁ ခုႏွစ္မွာ နည္းဥပေဒျပ႒ာန္းပါတယ္။ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာဟာ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒေတြနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒေတြရဲ႕ထူးျခားခ်က္ ကေတာ့ ဒီဥပေဒကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ျပ႒ာန္းခဲ့တာပါ။ နည္းဥပေဒျပ႒ာန္း တာနဲ႔ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာေတြအားလုံးကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကိုပဲ အာဏာလႊဲအပ္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာထုတ္တဲ့အခါ သမၼတကိုယ္တိုင္ေရးၿပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးဥပေဒကေတာ့ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သား ဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာက ေဝဖန္တာ ေတြရွိတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး လႊတ္ေတာ္မွာ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာေတာ့ ဒီဥပေဒဟာ ျပင္ဆင္စရာ ျဖည့္စြက္စရာ မလိုဘဲနဲ႔ ႏိုင္ငံအတြက္လိုအပ္တယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ‘ဒီဥပေဒေတြ ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး သမၼတက အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာကို ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္ မျပတ္မသားျဖစ္ေနတဲ့ အေျခ အေနကို အစိုးရသစ္လက္ထက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ က႑တစ္ခုအျဖစ္ သြားဖို႔လိုအပ္ပါၿပီ။
တကယ့္ဥပေဒရဲ႕ အႏွစ္သာရက ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ထုတ္ေပး ထားၿပီးလို႔ရွိရင္ ကာလအပိုင္းအျခားတစ္ခု ေပးထားပါတယ္။ ဒီကာလျပည့္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ခုနစ္ရက္အတြင္း ျပန္လာၿပီး သက္တမ္းတိုးတာ၊ စိစစ္ခံတာ၊ စိစစ္ ေဆာင္ရြက္တာကို ခံယူရပါမယ္။ အဲဒါကို ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေလာက္ ကင္းကြာေနၿပီ။ ဘယ္လိုအေျခအေနေတြ ရွိတယ္ဆိုတာကို စိစစ္ၾကဖို႔လိုပါၿပီ။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လိပ္ခဲတည္းလည္းျဖစ္ေနတဲ့ ဒီကိစၥကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအေနနဲ႔ ျပတ္ျပတ္သား သားလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါၿပီ။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္တဲ့အခါ တစ္စုံတစ္ေယာက္ နစ္နာ သြားမယ္၊ ႏိုင္ငံသားေတြ နစ္နာသြားမယ္ဆိုတာမ်ိဳးကို သမၼတႀကီးက ထည့္သြင္း စဥ္းစားထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ termination ကို မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔ အထိ သတ္မွတ္ေပးတယ္။ လာအပ္ဖို႔ကိစၥကို ေမလမွာ အပ္ရမယ္လို႔ ႏွစ္လခြာၿပီး သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ ဒါကို ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြက လိုက္နာၾကရမယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ ၿပီး ေဆာင္ရြက္မယ့္ဌာနက အစီအစဥ္ေတြရွိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီဥပေဒေတြဟာ အဂၤလိပ္လက္ထက္ကတည္းကမို႔ ေခတ္မမီဘူးလို႔လည္း ေျပာလို႔ မရဘူး။ တကယ္ဟာကြက္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာinternational norm (စံ) ေတြနဲ႔ ကင္းကြာၿပီလား၊Human Right ေတြနဲ႔ ကင္းကြာၿပီလား ဆိုတာ ျပန္ၿပီးသုံးသပ္ရမယ္။ ဒါကို ျပန္ၿပီး သုံးသပ္ဖို႔အတြက္ ေနာက္ဆုံးအပိုဒ္ မွာ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး အျမန္ဆုံးေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းေပးမယ္။ ျပည္သူေတြကို သမၼတႀကီးက အသိေပးထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စနစ္တက် ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ အစီအမံေတြရွိတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ တင္ျပလိုပါတယ္။
ေမး။ ။ ျပည္တြင္းမွာေရာ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ အေတြ႕အႀကံဳၾကြယ္ဝတဲ့သူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအေပၚမွာလည္း သုံးသပ္ေပး ပါဦး။
ဦးလွေမာင္။ ။ ဒုကၡသည္အစစ္ေတြ ေရာက္ရွိေနတာလည္း ႏိုင္ငံတကာမွာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေရာက္ရွိေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ ထားမႈအေနနဲ႔ အကူအညီေထာက္ပံ့မႈေတြ ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ေထာက္ပံ့ ေပးမယ့္ကိစၥေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ ရဲ႕ နစ္နာဆုံး႐ႈံးမႈေတြကို လူ႔အခြင့္အေရးအရ လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ကိစၥကို ျပန္လည္ ျဖည့္ဆည္းေပးမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီကိစၥမွာလည္း ဆုံး႐ႈံးနစ္နာစရာမရွိဘူးလို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ႏိုင္ငံတြင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ကပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မၾကာခဏ ေဝဖန္သုံးသပ္တာရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ယာယီသက္ေသခံျဖစ္သြားတာေတြရွိတယ္။ ဒီလူေတြက ဘာမွမစစ္ေဆးဘဲနဲ႔ အခ်ိန္ေတြ သိပ္ၾကာျမင့္ေနၿပီဆိုၿပီးေတာ့ ဒါမ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။ ျပန္အပ္တဲ့သူေတြကို မိုးပြင့္စီမံခ်က္နဲ႔ အရွိန္အဟုန္တိုးျမႇင့္ၿပီးလုပ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္။ အခ်က္အလက္ေတြကို ထပ္ညိႇၿပီး စိစစ္ၿပီး လုပ္သြားမယ္ဆိုရင္ ဒီပုဂၢိဳလ္ ေတြကလည္း မၾကာမီအခ်ိန္ကာလအတြင္း ႏိုင္ငံသားသက္ေသခံလက္မွတ္ ရရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဘက္ကထုတ္ျပန္တဲ့ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာရယ္၊ ဝန္ႀကီးရွင္းျပတာေတြကို အေျခခံၿပီး ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဒီလိုထုတ္ျပန္လိုက္တာ ဟာWIN-WIN SITUATION အျဖစ္ မွ်မွ်တတ ညီညီမွ်မွ်နဲ႔ အဘက္ဘက္ က အက်ိဳးအျမတ္ရရွိႏိုင္တယ္လို႔ ယုံၾကည္တဲ့အတြက္ ဒါဟာေကာင္းမြန္ မြန္ျမတ္ တဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳလိုပါတယ္။
ေမး။ ။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာအေပၚ သုံးသပ္ေပးပါဦး။
ဦးေဇာ္ေအးေမာင္။ ။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသက္တမ္းကို သတ္မွတ္ေပးတာမရွိခဲ့ တဲ့အတြက္ အဲဒီယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ၿပီး ၁၉၈၂ ခုနစ္ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးဥပေဒအရ ဘယ္သူမွ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အစစ္ေဆးမခံဘဲျဖစ္ေနၾက တယ္။ အဲဒီအေပၚ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာက ထြက္ေပါက္တစ္ခုပဲ။ တိုင္းရင္းသားေတြ စိုးရိမ္ပူပန္ေနတဲ့ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္သူက တစ္သက္လုံး ဒီလိုသြားေတာ့မလားဆိုၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ စိုးရိမ္မႈအတြက္လည္း လက္ေတြ႕ က်တဲ့
ထြက္ေပါက္တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ကိုင္ၿပီး တကယ္ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထိုက္သူေတြကလည္း အခြင့္အေရး မရျဖစ္ေနတယ္။
အဲဒီအေပၚမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက ACTION PLAN တစ္ခု ရေအာင္ ေၾကာ္ျငာခ်က္ထုတ္လိုက္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ျမင္တယ္။ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာ စာထြက္လာတဲ့အေပၚမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီအေပၚမွာ တခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းသားေတြက စိုးရိမ္မႈ ေတြရွိလာတယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ထားတဲ့အထဲမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ ထဲက ကိုးကန္႔တို႔၊ ''ဝ''တို႔လည္းရွိတယ္။ ဒါကိုအပ္လိုက္ၿပီးရင္ ငါတို႔ ဘာအေထာက္ အထားမွမရွိဘဲ WITHOUT PERSON ျဖစ္သြားမွာ ေၾကာက္တယ္။ အမွန္ ကေတာ့ ဒီဟာသည္ တကယ္ႏိုင္ငံသားျဖစ္သင့္ ျဖစ္ထိုက္သူဟာ ျဖစ္ကို ျဖစ္သြားမယ္။ ေနာက္ၿပီး ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ဘာတစ္ခုစိုးရိမ္လဲ ဆိုေတာ့ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ထုတ္ေပး လိုက္တယ္။ ဒီယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကုိင္ေဆာင္သူဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔က်ေတာ့ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံက ခိုးဝင္လာတယ္။ တရားမဝင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြေပါ့။ ဒီေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ အသားအေရာင္၊ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဘာမွမတူဘူး။ ဒီလူေတြဟာ အလြယ္တကူ ႏိုင္ငံသားရသြားမလားလို႔ စိုးရိမ္ေနၾကတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ စိုးရိမ္ခဲ့တယ္။ ကြၽန္ေတာ္လည္း စာရြက္စာတမ္းေတြ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ စိုးရိမ္စရာမလိုဘူးလို႔ သိလာတယ္။ ယာယီသက္ေသခံ လက္မွတ္အပ္တဲ့အခါမွာ သူ႔လုပ္ငန္းစဥ္က အပ္တဲ့သူကလည္း ပူစရာမလိုဘူး။ အပ္လိုက္တာနဲ႔ လက္ခံရရွိေၾကာင္း အေထာက္အထားတစ္ခုထုတ္ေပးမယ္။ ဟိုဟာက သက္တမ္းေသသြားၿပီ။ ပုံစံေတြျဖည့္ရမယ္။ သူကိုယ္တိုင္ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ရမယ္။ ပုံစံေတြျဖည့္ၿပီးတိုင္းလည္း မရေသးဘူး။ အဲဒီပုံစံမွာလိမ္ညာျဖည့္ရင္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒအရ ရာဇသတ္ႀကီး ဥပေဒအရ အေရးယူလို႔ရတယ္။ ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ထားသူဟာ အဓိကက ေဒသစကားတစ္မ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာ တတ္ရမယ္။ စကားမေျပာတတ္ရင္ PASS မျဖစ္ဘူး။ အဲဒါကို ရခိုင္တိုင္းရင္း သားေတြ မသိၾကဘူး။ အဲဒါကို ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေရာ၊ က်န္တိုင္းရင္းသားေတြ ကိုေရာ အသိပညာေပးခ်င္ပါတယ္။ လြယ္လြယ္ကူကူ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔ ထုတ္ေပး ထားတဲ့ အမိန္႔မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒအရ ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္ၿပီးမွ ထုတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္အဖြဲ႕တစ္ခုတည္းက ထုတ္မွာလားဆိုေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး။
ၿမိဳ႕နယ္ ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူဆိုင္ရာစုံစမ္းေရးအဖြဲ႕က ေသခ်ာ က်က်နနစုံစမ္းစစ္ေဆးၿပီး ငယ္စာရင္းေတြနဲ႔တိုက္မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြ ကို တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူဆိုင္ရာ စုံစမ္းေရး အဖြဲ႕ကို တင္ရမယ္။ ၿပီးရင္ ဗဟိုအဖြဲ႕ကလည္း ေသခ်ာအႏုလုံပဋိလုံ စိစစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အကုန္လုံး အဆင့္ဆင့္ၿပီးမွ ဗဟိုကို တက္လာမယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕က ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ထားသူဟာ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သင့္သလား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳရသင့္သလားဆိုတာ ဆုံးျဖတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါ ေၾကာင့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြကို အသိေပး လိုတာက ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ မွန္ကန္တဲ့သူဆိုရင္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရသြားမယ္။ မမွန္ကန္တဲ့သူကေတာ့ မမွန္ကန္သလို ျဖစ္မွာပါ။
အဲဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးက ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အမိန္႔ ၁၉/၂ဝ၁၅ ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုျဖစ္ေနတဲ့ ဝႈိက္ကတ္(ေခၚ) ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္အတြက္ အေကာင္းဆုံးေသာ ေၾကညာခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ယုံၾကည္တယ္။ အေကာင္းဆုံးေသာ ရလဒ္ရမယ္လို႔လည္း ယုံၾကည္တယ္။ အဲဒီအတြက္ တိုင္းရင္းသား၊ ႏိုင္ငံသားေတြအားလုံးက အျပဳသေဘာနဲ႔ ကူညီေပး ဖို႔လိုတယ္။ အဲဒါမွ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ေနရတဲ့ပဋိပကၡ ေျပလည္သြား မွာျဖစ္တယ္။ ေျပလည္သြားမွ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ရလဒ္ ေကာင္းေတြ ရရွိလာမွာျဖစ္တယ္။
ေမး။ ။ အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စုံစုံလင္လင္ သိရွိရပါၿပီ။ အဲဒီအေပၚ လ.ဝ.က အေနနဲ႔ကလည္း ေရွ႕ဆက္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ကို သိခ်င္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ။ ။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ေတြ လာအပ္ တဲ့အခါ အအပ္ခံႏိုင္ဖို႔ လက္ခံေရးစခန္းေတြဖြင့္ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ စီမံ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ကလည္း ယာယီသက္ေသခံ လက္မွတ္ကိုင္တဲ့သူေတြ ဘာဆက္လုပ္ရမလဲ၊ ဘယ္ေန႔မွာ အပ္ရမလဲ၊ ဘယ္ေန႔ မွာ သက္တမ္းကုန္သြားမလဲဆိုတာသိေအာင္ မီဒီယာလုပ္ငန္းစဥ္အပါ ကြင္းဆင္း ေဟာေျပာတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္အဆုံး နည္းေပါင္းစုံနဲ႔သိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားပါ မယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္နဲ႔ဆက္စပ္တဲ့ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒေတြအေပၚ မွာ ေဝဖန္သုံးသပ္အႀကံျပဳႏိုင္ဖို႔ ေလ့လာသုံးသပ္အႀကံျပဳေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕မယ္။ ဒီအတြက္လည္း ျပင္ဆင္ေနပါၿပီ။
ဥပေဒအရ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ နည္းဥပေဒအရ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ထပ္ျဖည့္ ေပးမယ့္ကိစၥေတြ စသည္ျဖင့္ ဒီလိုေပၚေပါက္လာမယ့္အခ်က္ေတြမွာလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒီဥပေဒအေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး တိတိက်က် အေကာင္ အထည္ေဖာ္သြားေပးမယ္ဆိုၿပီး ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေတြ တိတိက်က်လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေျပာျပလိုပါတယ္။
ဦးစစ္ေအး။ ။ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအရ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလိုစိတ္ ရွိတယ္ဆိုတာကို ျပသတာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြအားလုံးအက်ိဳးအတြက္၊ ႏိုင္ငံ့အက်ဳိးအတြက္ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကို ကာယကံရွင္ကိုယ္တိုင္ ေရာ ျပည္သူတစ္ရပ္လုံးကေရာ နားလည္ၿပီး တစ္ခဲနက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြ ကလည္း အခုလို ကမကထလုပ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚမွာ သိုင္းဝိုင္းၿပီးေတာ့ လိုတဲ့အကူအညီေတြပံ့ပိုးၿပီး ဝိုင္းဝန္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ျပည္သူပါဝင္ဖို႔က အဓိက အေရးႀကီးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အသိုင္းအဝိုင္းက ဝိုင္းၿပီး ပံ့ပိုးေထာက္ပံ့ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရည္မွန္းခ်က္အတိုင္း အားလုံး အဆင္ေျပသြားမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ျဖည့္စြက္ေျပာခ်င္တာမ်ားရွိရင္လည္း ေျပာျပေပးပါ။
ဦးလွေမာင္။ ။ အခုလို အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ကိစၥဟာ လူမ်ဳိးစု ႏွစ္ခုၾကား ေနာက္နယ္ျခားမွာရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေရာေပါ့ေလ နည္းနည္းေလး ျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့ ဒီႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ျပဳမႈကိစၥေလးေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး ရွင္းလင္းၿပီးေတာ့ အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာ ျပတ္ျပတ္သားသားနဲ႔ ရွင္းလင္းသြားလိမ့္ မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီကိစၥဟာ သမၼတႀကီးက အခ်ိန္မီထုတ္ျပန္ လိုက္တဲ့အတြက္ ဒီကိစၥက အင္မတန္ေကာင္းျမတ္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတာ ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားလိုပါတယ္။
ဦးေဇာ္ေအးေမာင္။ ။ အဓိကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အက်ဳိး၊ ျပည္သူရဲ႕အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ အဓိက ရည္ရြယ္ခဲ့တာကေတာ့ ဒီအစိုးရအဖြဲ႕သစ္လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ သိသိသာသာ ေဆာင္ရြက္လာတာ ေတြ႕ရတယ္။ တတ္ႏိုင္သမွ် သိသိသာသာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္တဲ့ ဒီအမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာကို ထုတ္ခဲ့ရတာျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြကိုယ္တိုင္ကလည္း ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ထားတဲ့သူေတြအေပၚမွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ တည္ဆဲ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ စိစစ္ေပးပါလို႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ေျပာတယ္။ ဒီျပည္သူေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပး တယ္။ ေနာက္တစ္ခု ႏိုင္ငံတကာပိုင္းကလည္း ဒီလိုေျပာေနၾကတယ္။ အထူး သျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ ဒီဘဂၤါလီေတြအေပၚမွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကိစၥေတြ တတ္ႏိုင္သမွ်လုပ္ေပးပါလို႔ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ဒီလိုေျပာေနၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိကလိုအပ္ခ်က္တစ္ခုအေနနဲ႔ေရာ သူတို႔ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္တဲ့အေနနဲ႔ေရာ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမွာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔လုပ္ငန္းအေပၚမွာ နားလည္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ေပးၾကပါလို႔ ဒီေနရာကတစ္ဆင့္ ျပည္သူေတြအားလုံးကို ပန္ၾကား လိုပါတယ္။(ျမန္မာ့သတင္းစဥ္)
[၁၈-၂-၂၀၁၅ ရက္ေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ား]
၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၁ ရက္စြဲျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးက အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္ ၁၉/၂ဝ၁၅ ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ တြင္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ သက္တမ္းသတ္မွတ္ျခင္း၊ သက္တမ္းကုန္ဆုံး သည့္ လက္မွတ္မ်ားအပ္ႏွံေရး စိစစ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္ တာဝန္ ေပးအပ္ျခင္း စသည့္ အခ်က္မ်ားပါဝင္ပါသည္။
အမ်ားျပည္သူစိတ္ဝင္စားေနသည့္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္အေၾကာင္း ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ဥပေဒအႀကံေပးအဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ဦးစစ္ေအး၊ အၿငိမ္းစားသံအမတ္ႀကီး ဦးလွေမာင္ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ေအးေမာင္တို႔၏ အျမင္ မ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ေမး။ ။ အမ်ားျပည္သူစိတ္ဝင္စားေနတဲ့ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္အေၾကာင္း ကို ရွင္းျပေပးပါ။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ။ ။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ဆိုတာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ေရးနည္းဥပေဒ၂(င) မွာပါတဲ့ သက္ေသခံလက္မွတ္အစား ထုတ္ေပးထားတဲ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကာလအပိုင္း အျခားတစ္ခုသာလွ်င္ အတည္ျဖစ္တဲ့ မည္သူျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသခံလက္မွတ္ကို ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္လို႔ ေခၚတာပါ။
ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ရဲ႕ တကယ့္တရားဝင္အေခၚအေဝၚကေတာ့Temporary Identity Certificate လို႔ ေခၚတာပါ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဒီကတ္ျပားရဲ႕အေရာင္က အျဖဴေရာင္ေလးျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အမ်ားက white card လို႔ သုံးႏႈန္းေခၚေဝၚၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ဥပေဒနဲ႔အညီ ထုတ္ေပးထားတာပါ။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံ တင္ေရးနည္းဥပေဒ ၁၃-၁(ဂ)မွာ ပါတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္အတိုင္း တရားဥပေဒနဲ႔အညီ တရားဝင္ထုတ္ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကတ္ျပားကို ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့သူ ေတြက ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္နယ္ေျမအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္တယ္လို႔ သက္ေသခံႏိုင္တယ္လို႔လည္း ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဘယ္လိုကတ္ျပားမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္ တရားဝင္ကတ္ျပားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ကို ကိုင္ေဆာင္ျခင္း မရွိေသးသူေတြ၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ စိစစ္ဖို႔က်န္ေနတဲ့သူေတြ၊ ေနာက္တစ္ခုက ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ အေထာက္အထားေတြ တင္ျပဖို႔အခက္အခဲရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားအရည္အခ်င္း သတ္မွတ္မႈမျပဳႏိုင္ေသးတဲ့သူေတြနဲ႔ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံျခားသားမွတ္ပုံတင္ေရးအက္ဥပေဒမွာပါတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား ေတြ ကိုင္ေဆာင္ရမယ့္ မွတ္ပုံတင္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ကိုင္ေဆာင္ခြင့္မရွိေသးတဲ့ သူေတြ၊ ဒီလိုလူမ်ိဳးေတြကို ယာယီသက္ေသခံကတ္ျပားလက္မွတ္ ထုတ္ေပးထား တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကတ္ျပားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သက္တမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ရွိပါတယ္။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ေရးနည္းဥပေဒ ၁၃-၃ မွာဆိုရင္ သက္ေသခံလက္မွတ္ အတည္ျဖစ္တဲ့ကာလကို ရက္အားျဖင့္ ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ႏိုင္တယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်င္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲေတာ့ ဒီကတ္ျပားကို ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရး အစိုးရ လက္ထက္မွာစၿပီး ထုတ္ေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီတုန္းက ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ စိစစ္ၿပီးလို႔ရွိရင္ ဒီကတ္ျပားသက္တမ္းကုန္ၿပီလို႔ ဆိုခဲ့ပါ တယ္။ အစိုးရသက္တမ္းအဆက္ဆက္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ သက္တမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကလည္း ရွိခဲ့ၿပီးသားပါ။ ဥပေဒအရ အတည္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ျပည့္ၿပီးတဲ့ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္တဲ့သူေတြက မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြအရ တိတိ က်က် ေျပာရင္ ၅ သိန္း ၉ ေသာင္း ၁၆ ေယာက္ရွိပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳးေတြပါပါတယ္။ အိႏၵိယလူမ်ိဳးေတြ ပါပါတယ္။ ပါကစၥတန္လူမ်ိဳး၊ တ႐ုတ္ လူမ်ိဳးေတြ ပါပါတယ္။ နယ္စပ္ေဒသမွာေနတဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြလည္း ပါၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆိုေတာ့ နယ္ေျမခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ အခါ အသြင္သဏၭာန္တို႔၊ ဘာသာစကားတို႔၊ ႐ုပ္ရည္တို႔ တူတဲ့အခါမွာ ခြဲျခားဖို႔ ခက္ေနေသးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ စိစစ္ဖို႔ခက္ေနေသးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဒီေန႔အထိ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ရည္ရြယ္ ခ်က္ကိုလည္း သိပါရေစ။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ။ ။ ဒါကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အားျဖည့္ေပးတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုပါ။ အခု ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ ေက်ာ္ၾကာတဲ့အထိ အခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပူးေပါင္းပါဝင္ ေဆာင္ရြက္မႈမရွိပါဘူး။ အခုလက္ရွိအေျခအေနကေတာ့ အားလုံးသိတဲ့အတိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ လုပ္ေနတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔လည္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရသစ္ တာဝန္ယူၿပီးေလးလအၾကာမွာ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁ ရက္ကစၿပီး မိုးပြင့္စီမံခ်က္ နဲ႔ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းလုံးမွာ one stop service ေျဖေလွ်ာ႔တဲ့နည္းနဲ႔ ကြင္းဆင္းေဆာင္ ရြက္ေပးတာ အခုဆိုရင္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွာ အဆင့္ ၇ ထိ ၿပီးပါၿပီ။ အခုဆိုရင္ ျပည္သူ ၄ ဒသမ ၂ သန္းေလာက္ကို ကတ္ျပားထုတ္ေပးၿပီးပါၿပီ။ အိမ္ေထာင္စုဝင္ လူဦးေရစာရင္းဆိုရင္ ခုနစ္သိန္းေလာက္ ထုတ္ေပးၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ေတြက လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ကတည္းက ထုတ္ ထားတဲ့လူေတြ အစစ္မခံတာရွိတယ္။ ပုန္းေရွာင္ေနတာရွိတယ္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္မႈမရွိတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြက ၾကန္႔ၾကာေနတယ္။ မိုးပြင့္စီမံခ်က္နဲ႔ ကြင္းဆင္းၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြကို လုပ္ေပးသလို ေသြးေႏွာေတြ ကိုလည္း ႐ုံးမွာလုပ္ေပးတယ္။ ကြင္းဆင္းၿပီး လုပ္ေပးလို႔မရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာနဲ႔ အေထာက္အထားနဲ႔ စိစစ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္လုံျခံဳေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္တဲ့လူေတြဆိုရင္လည္း ခ႐ိုင္အဆင့္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္၊ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ျပည္နယ္အဆင့္၊ ဗဟိုအဆင့္လုပ္ငန္းစိစစ္ေရးအဖြဲ႕ေတြဖြဲ႕ၿပီး စနစ္တက် စိစစ္ေပးတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္ထိ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမရွိတဲ့ သူေတြ က်န္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ျပည့္ျပည့္ဝဝ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေအာင္ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ကို ႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးငွာ ျပည္သူေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္နဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ေပးတာပါ။ေမး။ ။ အဲဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာထဲမွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးရက္ကို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔လို႔ သတ္မွတ္ထားၿပီးေတာ့ သက္တမ္းကုန္ဆုံးတဲ့ လက္မွတ္မ်ားအပ္ႏွံျခင္းကို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး အပ္ႏွံေဆာင္႐ြက္ရမယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။ ၾကားကာလ ႏွစ္လအတြင္းမွာ အခ်ိန္လုံေလာက္မႈ ရွိပါ့မလားဆိုၿပီး ျပည္သူအခ်ိဳ႕က ေျပာေန ၾကတဲ့အေပၚမွာ သုံးသပ္ေပးပါဦး။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ။ ။ တကယ္ေတာ့ အခ်ိန္က လုံလုံေလာက္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံ တင္ေရးနည္းဥပေဒမွာဆိုရင္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ သက္တမ္းကုန္ဆုံးၿပီး ခုနစ္ရက္အတြင္းမွာ ျပန္လည္အပ္ႏွံရမယ္လို႔ ဥပေဒမွာ ပါရွိပါတယ္။ အခု ႏွစ္လဆိုတဲ့အခ်ိန္က လုံလုံေလာက္ေလာက္ရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ေနထိုင္သူေတြအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ကစီစဥ္ေပးတဲ့ အေခ်ာေမြ႕ဆုံးကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ ဥပေဒအႀကံေပးေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအေနနဲ႔ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအေပၚမွာ သုံးသပ္ေပးပါဦး။
ဦးစစ္ေအး။ ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေနအထားကိုျပန္ၾကည့္ရင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဘက္မွာ လူဦးေရသန္းေပါင္း ၁၂ဝဝ ေက်ာ္ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတ ႏိုင္ငံရွိပါတယ္။ အေနာက္ဘက္မွာ လူဦးေရသန္း ၁ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိတဲ့ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံရွိပါတယ္။ အေနာက္ေတာင္ဘက္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ယွဥ္လိုက္ရင္ လူဦးေရ သုံးဆေလာက္မ်ားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံရွိပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ျပည္ပက တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္တဲ့ကိစၥေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ဆိုတာ အဓိကေတာ့ ဥပေဒရဲ႕ issue ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုေျပာရရင္ ႏိုင္ငံတကာက ဒီကိစၥဟာ(Human Right) လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥလို႔ ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ တကယ္ ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕state security အတြက္ အင္မတန္အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးမတိုင္ခင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး လတ္တေလာျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား အက္ဥပေဒဆိုတာ ျပ႒ာန္းလိုက္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီးကိုယ္တိုင္ စတင္ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြအကုန္လုံး ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး အျငင္းပြားခဲ့တာရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံ့အတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ဥပေဒတစ္ခုကို ျပ႒ာန္း သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြက ဥပေဒျပ႒ာန္းတဲ့ background ေတြ ျဖစ္ပါ တယ္။
၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပုံတင္ေရးဥပေဒျပ႒ာန္း ၿပီး ၁၉၅၁ ခုႏွစ္မွာ နည္းဥပေဒျပ႒ာန္းပါတယ္။ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာဟာ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒေတြနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒေတြရဲ႕ထူးျခားခ်က္ ကေတာ့ ဒီဥပေဒကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ျပ႒ာန္းခဲ့တာပါ။ နည္းဥပေဒျပ႒ာန္း တာနဲ႔ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာေတြအားလုံးကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကိုပဲ အာဏာလႊဲအပ္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာထုတ္တဲ့အခါ သမၼတကိုယ္တိုင္ေရးၿပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးဥပေဒကေတာ့ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သား ဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာက ေဝဖန္တာ ေတြရွိတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး လႊတ္ေတာ္မွာ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာေတာ့ ဒီဥပေဒဟာ ျပင္ဆင္စရာ ျဖည့္စြက္စရာ မလိုဘဲနဲ႔ ႏိုင္ငံအတြက္လိုအပ္တယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ‘ဒီဥပေဒေတြ ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး သမၼတက အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာကို ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္ မျပတ္မသားျဖစ္ေနတဲ့ အေျခ အေနကို အစိုးရသစ္လက္ထက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ က႑တစ္ခုအျဖစ္ သြားဖို႔လိုအပ္ပါၿပီ။
တကယ့္ဥပေဒရဲ႕ အႏွစ္သာရက ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ထုတ္ေပး ထားၿပီးလို႔ရွိရင္ ကာလအပိုင္းအျခားတစ္ခု ေပးထားပါတယ္။ ဒီကာလျပည့္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ ခုနစ္ရက္အတြင္း ျပန္လာၿပီး သက္တမ္းတိုးတာ၊ စိစစ္ခံတာ၊ စိစစ္ ေဆာင္ရြက္တာကို ခံယူရပါမယ္။ အဲဒါကို ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေလာက္ ကင္းကြာေနၿပီ။ ဘယ္လိုအေျခအေနေတြ ရွိတယ္ဆိုတာကို စိစစ္ၾကဖို႔လိုပါၿပီ။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လိပ္ခဲတည္းလည္းျဖစ္ေနတဲ့ ဒီကိစၥကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအေနနဲ႔ ျပတ္ျပတ္သား သားလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါၿပီ။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္တဲ့အခါ တစ္စုံတစ္ေယာက္ နစ္နာ သြားမယ္၊ ႏိုင္ငံသားေတြ နစ္နာသြားမယ္ဆိုတာမ်ိဳးကို သမၼတႀကီးက ထည့္သြင္း စဥ္းစားထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ termination ကို မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔ အထိ သတ္မွတ္ေပးတယ္။ လာအပ္ဖို႔ကိစၥကို ေမလမွာ အပ္ရမယ္လို႔ ႏွစ္လခြာၿပီး သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ ဒါကို ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြက လိုက္နာၾကရမယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ ၿပီး ေဆာင္ရြက္မယ့္ဌာနက အစီအစဥ္ေတြရွိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီဥပေဒေတြဟာ အဂၤလိပ္လက္ထက္ကတည္းကမို႔ ေခတ္မမီဘူးလို႔လည္း ေျပာလို႔ မရဘူး။ တကယ္ဟာကြက္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာinternational norm (စံ) ေတြနဲ႔ ကင္းကြာၿပီလား၊Human Right ေတြနဲ႔ ကင္းကြာၿပီလား ဆိုတာ ျပန္ၿပီးသုံးသပ္ရမယ္။ ဒါကို ျပန္ၿပီး သုံးသပ္ဖို႔အတြက္ ေနာက္ဆုံးအပိုဒ္ မွာ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး အျမန္ဆုံးေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ဖြဲ႕စည္းေပးမယ္။ ျပည္သူေတြကို သမၼတႀကီးက အသိေပးထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စနစ္တက် ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ အစီအမံေတြရွိတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ တင္ျပလိုပါတယ္။
ေမး။ ။ ျပည္တြင္းမွာေရာ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ အေတြ႕အႀကံဳၾကြယ္ဝတဲ့သူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအေပၚမွာလည္း သုံးသပ္ေပး ပါဦး။
ဦးလွေမာင္။ ။ ဒုကၡသည္အစစ္ေတြ ေရာက္ရွိေနတာလည္း ႏိုင္ငံတကာမွာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေရာက္ရွိေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ ထားမႈအေနနဲ႔ အကူအညီေထာက္ပံ့မႈေတြ ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ေထာက္ပံ့ ေပးမယ့္ကိစၥေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ ရဲ႕ နစ္နာဆုံး႐ႈံးမႈေတြကို လူ႔အခြင့္အေရးအရ လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ကိစၥကို ျပန္လည္ ျဖည့္ဆည္းေပးမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီကိစၥမွာလည္း ဆုံး႐ႈံးနစ္နာစရာမရွိဘူးလို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ႏိုင္ငံတြင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ကပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မၾကာခဏ ေဝဖန္သုံးသပ္တာရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ယာယီသက္ေသခံျဖစ္သြားတာေတြရွိတယ္။ ဒီလူေတြက ဘာမွမစစ္ေဆးဘဲနဲ႔ အခ်ိန္ေတြ သိပ္ၾကာျမင့္ေနၿပီဆိုၿပီးေတာ့ ဒါမ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။ ျပန္အပ္တဲ့သူေတြကို မိုးပြင့္စီမံခ်က္နဲ႔ အရွိန္အဟုန္တိုးျမႇင့္ၿပီးလုပ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္။ အခ်က္အလက္ေတြကို ထပ္ညိႇၿပီး စိစစ္ၿပီး လုပ္သြားမယ္ဆိုရင္ ဒီပုဂၢိဳလ္ ေတြကလည္း မၾကာမီအခ်ိန္ကာလအတြင္း ႏိုင္ငံသားသက္ေသခံလက္မွတ္ ရရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီဘက္ကထုတ္ျပန္တဲ့ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာရယ္၊ ဝန္ႀကီးရွင္းျပတာေတြကို အေျခခံၿပီး ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဒီလိုထုတ္ျပန္လိုက္တာ ဟာWIN-WIN SITUATION အျဖစ္ မွ်မွ်တတ ညီညီမွ်မွ်နဲ႔ အဘက္ဘက္ က အက်ိဳးအျမတ္ရရွိႏိုင္တယ္လို႔ ယုံၾကည္တဲ့အတြက္ ဒါဟာေကာင္းမြန္ မြန္ျမတ္ တဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳလိုပါတယ္။
ေမး။ ။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာအေပၚ သုံးသပ္ေပးပါဦး။
ဦးေဇာ္ေအးေမာင္။ ။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသက္တမ္းကို သတ္မွတ္ေပးတာမရွိခဲ့ တဲ့အတြက္ အဲဒီယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ၿပီး ၁၉၈၂ ခုနစ္ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရးဥပေဒအရ ဘယ္သူမွ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အစစ္ေဆးမခံဘဲျဖစ္ေနၾက တယ္။ အဲဒီအေပၚ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာက ထြက္ေပါက္တစ္ခုပဲ။ တိုင္းရင္းသားေတြ စိုးရိမ္ပူပန္ေနတဲ့ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္သူက တစ္သက္လုံး ဒီလိုသြားေတာ့မလားဆိုၿပီး တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ စိုးရိမ္မႈအတြက္လည္း လက္ေတြ႕ က်တဲ့
ထြက္ေပါက္တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ကိုင္ၿပီး တကယ္ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထိုက္သူေတြကလည္း အခြင့္အေရး မရျဖစ္ေနတယ္။
အဲဒီအေပၚမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက ACTION PLAN တစ္ခု ရေအာင္ ေၾကာ္ျငာခ်က္ထုတ္လိုက္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ျမင္တယ္။ ဒီအမိန္႔ေၾကာ္ျငာ စာထြက္လာတဲ့အေပၚမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီအေပၚမွာ တခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းသားေတြက စိုးရိမ္မႈ ေတြရွိလာတယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ထားတဲ့အထဲမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ ထဲက ကိုးကန္႔တို႔၊ ''ဝ''တို႔လည္းရွိတယ္။ ဒါကိုအပ္လိုက္ၿပီးရင္ ငါတို႔ ဘာအေထာက္ အထားမွမရွိဘဲ WITHOUT PERSON ျဖစ္သြားမွာ ေၾကာက္တယ္။ အမွန္ ကေတာ့ ဒီဟာသည္ တကယ္ႏိုင္ငံသားျဖစ္သင့္ ျဖစ္ထိုက္သူဟာ ျဖစ္ကို ျဖစ္သြားမယ္။ ေနာက္ၿပီး ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ဘာတစ္ခုစိုးရိမ္လဲ ဆိုေတာ့ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ထုတ္ေပး လိုက္တယ္။ ဒီယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကုိင္ေဆာင္သူဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔က်ေတာ့ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံက ခိုးဝင္လာတယ္။ တရားမဝင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြေပါ့။ ဒီေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ အသားအေရာင္၊ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဘာမွမတူဘူး။ ဒီလူေတြဟာ အလြယ္တကူ ႏိုင္ငံသားရသြားမလားလို႔ စိုးရိမ္ေနၾကတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ စိုးရိမ္ခဲ့တယ္။ ကြၽန္ေတာ္လည္း စာရြက္စာတမ္းေတြ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ စိုးရိမ္စရာမလိုဘူးလို႔ သိလာတယ္။ ယာယီသက္ေသခံ လက္မွတ္အပ္တဲ့အခါမွာ သူ႔လုပ္ငန္းစဥ္က အပ္တဲ့သူကလည္း ပူစရာမလိုဘူး။ အပ္လိုက္တာနဲ႔ လက္ခံရရွိေၾကာင္း အေထာက္အထားတစ္ခုထုတ္ေပးမယ္။ ဟိုဟာက သက္တမ္းေသသြားၿပီ။ ပုံစံေတြျဖည့္ရမယ္။ သူကိုယ္တိုင္ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ရမယ္။ ပုံစံေတြျဖည့္ၿပီးတိုင္းလည္း မရေသးဘူး။ အဲဒီပုံစံမွာလိမ္ညာျဖည့္ရင္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒအရ ရာဇသတ္ႀကီး ဥပေဒအရ အေရးယူလို႔ရတယ္။ ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ထားသူဟာ အဓိကက ေဒသစကားတစ္မ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာ တတ္ရမယ္။ စကားမေျပာတတ္ရင္ PASS မျဖစ္ဘူး။ အဲဒါကို ရခိုင္တိုင္းရင္း သားေတြ မသိၾကဘူး။ အဲဒါကို ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေရာ၊ က်န္တိုင္းရင္းသားေတြ ကိုေရာ အသိပညာေပးခ်င္ပါတယ္။ လြယ္လြယ္ကူကူ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔ ထုတ္ေပး ထားတဲ့ အမိန္႔မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒအရ ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္ၿပီးမွ ထုတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္အဖြဲ႕တစ္ခုတည္းက ထုတ္မွာလားဆိုေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး။
ၿမိဳ႕နယ္ ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူဆိုင္ရာစုံစမ္းေရးအဖြဲ႕က ေသခ်ာ က်က်နနစုံစမ္းစစ္ေဆးၿပီး ငယ္စာရင္းေတြနဲ႔တိုက္မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြ ကို တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံသား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူဆိုင္ရာ စုံစမ္းေရး အဖြဲ႕ကို တင္ရမယ္။ ၿပီးရင္ ဗဟိုအဖြဲ႕ကလည္း ေသခ်ာအႏုလုံပဋိလုံ စိစစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အကုန္လုံး အဆင့္ဆင့္ၿပီးမွ ဗဟိုကို တက္လာမယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕က ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ထားသူဟာ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သင့္သလား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳရသင့္သလားဆိုတာ ဆုံးျဖတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါ ေၾကာင့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြကို အသိေပး လိုတာက ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ မွန္ကန္တဲ့သူဆိုရင္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ရသြားမယ္။ မမွန္ကန္တဲ့သူကေတာ့ မမွန္ကန္သလို ျဖစ္မွာပါ။
အဲဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးက ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အမိန္႔ ၁၉/၂ဝ၁၅ ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုျဖစ္ေနတဲ့ ဝႈိက္ကတ္(ေခၚ) ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္အတြက္ အေကာင္းဆုံးေသာ ေၾကညာခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ယုံၾကည္တယ္။ အေကာင္းဆုံးေသာ ရလဒ္ရမယ္လို႔လည္း ယုံၾကည္တယ္။ အဲဒီအတြက္ တိုင္းရင္းသား၊ ႏိုင္ငံသားေတြအားလုံးက အျပဳသေဘာနဲ႔ ကူညီေပး ဖို႔လိုတယ္။ အဲဒါမွ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ေနရတဲ့ပဋိပကၡ ေျပလည္သြား မွာျဖစ္တယ္။ ေျပလည္သြားမွ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ရလဒ္ ေကာင္းေတြ ရရွိလာမွာျဖစ္တယ္။
ေမး။ ။ အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စုံစုံလင္လင္ သိရွိရပါၿပီ။ အဲဒီအေပၚ လ.ဝ.က အေနနဲ႔ကလည္း ေရွ႕ဆက္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ကို သိခ်င္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီ။ ။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ေတြ လာအပ္ တဲ့အခါ အအပ္ခံႏိုင္ဖို႔ လက္ခံေရးစခန္းေတြဖြင့္ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ စီမံ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ကလည္း ယာယီသက္ေသခံ လက္မွတ္ကိုင္တဲ့သူေတြ ဘာဆက္လုပ္ရမလဲ၊ ဘယ္ေန႔မွာ အပ္ရမလဲ၊ ဘယ္ေန႔ မွာ သက္တမ္းကုန္သြားမလဲဆိုတာသိေအာင္ မီဒီယာလုပ္ငန္းစဥ္အပါ ကြင္းဆင္း ေဟာေျပာတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္အဆုံး နည္းေပါင္းစုံနဲ႔သိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားပါ မယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္နဲ႔ဆက္စပ္တဲ့ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒေတြအေပၚ မွာ ေဝဖန္သုံးသပ္အႀကံျပဳႏိုင္ဖို႔ ေလ့လာသုံးသပ္အႀကံျပဳေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕မယ္။ ဒီအတြက္လည္း ျပင္ဆင္ေနပါၿပီ။
ဥပေဒအရ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ နည္းဥပေဒအရ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ထပ္ျဖည့္ ေပးမယ့္ကိစၥေတြ စသည္ျဖင့္ ဒီလိုေပၚေပါက္လာမယ့္အခ်က္ေတြမွာလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒီဥပေဒအေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး တိတိက်က် အေကာင္ အထည္ေဖာ္သြားေပးမယ္ဆိုၿပီး ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေတြ တိတိက်က်လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေျပာျပလိုပါတယ္။
ဦးစစ္ေအး။ ။ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအရ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလိုစိတ္ ရွိတယ္ဆိုတာကို ျပသတာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြအားလုံးအက်ိဳးအတြက္၊ ႏိုင္ငံ့အက်ဳိးအတြက္ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကို ကာယကံရွင္ကိုယ္တိုင္ ေရာ ျပည္သူတစ္ရပ္လုံးကေရာ နားလည္ၿပီး တစ္ခဲနက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြ ကလည္း အခုလို ကမကထလုပ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚမွာ သိုင္းဝိုင္းၿပီးေတာ့ လိုတဲ့အကူအညီေတြပံ့ပိုးၿပီး ဝိုင္းဝန္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ျပည္သူပါဝင္ဖို႔က အဓိက အေရးႀကီးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အသိုင္းအဝိုင္းက ဝိုင္းၿပီး ပံ့ပိုးေထာက္ပံ့ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရည္မွန္းခ်က္အတိုင္း အားလုံး အဆင္ေျပသြားမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ျဖည့္စြက္ေျပာခ်င္တာမ်ားရွိရင္လည္း ေျပာျပေပးပါ။
ဦးလွေမာင္။ ။ အခုလို အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ကိစၥဟာ လူမ်ဳိးစု ႏွစ္ခုၾကား ေနာက္နယ္ျခားမွာရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြေရာေပါ့ေလ နည္းနည္းေလး ျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့ ဒီႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ျပဳမႈကိစၥေလးေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး ရွင္းလင္းၿပီးေတာ့ အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာ ျပတ္ျပတ္သားသားနဲ႔ ရွင္းလင္းသြားလိမ့္ မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီကိစၥဟာ သမၼတႀကီးက အခ်ိန္မီထုတ္ျပန္ လိုက္တဲ့အတြက္ ဒီကိစၥက အင္မတန္ေကာင္းျမတ္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတာ ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားလိုပါတယ္။
ဦးေဇာ္ေအးေမာင္။ ။ အဓိကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အက်ဳိး၊ ျပည္သူရဲ႕အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ အဓိက ရည္ရြယ္ခဲ့တာကေတာ့ ဒီအစိုးရအဖြဲ႕သစ္လက္ထက္မွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ သိသိသာသာ ေဆာင္ရြက္လာတာ ေတြ႕ရတယ္။ တတ္ႏိုင္သမွ် သိသိသာသာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္တဲ့ ဒီအမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာကို ထုတ္ခဲ့ရတာျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြကိုယ္တိုင္ကလည္း ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကိုင္ထားတဲ့သူေတြအေပၚမွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ တည္ဆဲ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ စိစစ္ေပးပါလို႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ေျပာတယ္။ ဒီျပည္သူေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပး တယ္။ ေနာက္တစ္ခု ႏိုင္ငံတကာပိုင္းကလည္း ဒီလိုေျပာေနၾကတယ္။ အထူး သျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ ဒီဘဂၤါလီေတြအေပၚမွာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကိစၥေတြ တတ္ႏိုင္သမွ်လုပ္ေပးပါလို႔ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ဒီလိုေျပာေနၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိကလိုအပ္ခ်က္တစ္ခုအေနနဲ႔ေရာ သူတို႔ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္တဲ့အေနနဲ႔ေရာ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမွာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔လုပ္ငန္းအေပၚမွာ နားလည္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ေပးၾကပါလို႔ ဒီေနရာကတစ္ဆင့္ ျပည္သူေတြအားလုံးကို ပန္ၾကား လိုပါတယ္။(ျမန္မာ့သတင္းစဥ္)
[၁၈-၂-၂၀၁၅ ရက္ေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ား]
- 707 people like this.
